شبکه اکتیو (Active Network) به شبکه‌ای گفته می‌شود که در آن دستگاه‌ها و تجهیزات نقش فعالی در مدیریت و پردازش داده‌ها ایفا می‌کنند. در مقابل شبکه پسیو (Passive)، که تنها انتقال‌دهنده سیگنال است بدون اینکه تغییری در آن ایجاد کند، شبکه اکتیو دارای تجهیزات هوشمندی است که قابلیت پردازش، تقویت، مسیریابی و مدیریت داده را دارند.
مهم‌ترین ویژگی‌های شبکه اکتیو:
• دارای تجهیزات الکترونیکی فعال مانند سوییچ، روتر، اکسس پوینت و تقویت‌کننده‌ها.
• قابلیت پردازش داده‌ها در طول مسیر.
• توزیع و کنترل ترافیک شبکه به صورت هوشمند.
• نیاز به برق برای کارکرد تجهیزات.
مثال‌هایی از تجهیزات شبکه اکتیو:
• سوئیچ‌ها (Switches)
• روترها (Routers)
• مودم‌ها
• فایروال‌ها
• نقاط دسترسی بی‌سیم (Access Points)
در کاربردهای عملی، بیشتر شبکه‌های امروزی ترکیبی از تجهیزات اکتیو و پسیو هستند.